" โสม "...สารสกัดมากสรรพคุณ
โสม เป็นที่ยอมรับกันโดยทั่วไปว่าเป็นยาบำรุงกำลังทั้งทางกายและทางใจ ชาวจีนบริโภคโสมกันมาราว 5,000 ปี และยังคงยกย่องว่ามันเป็นสารสกัดครอบจักรวาลที่ป้องกันและรักษาได้ทุกโรค เชื่อกันว่า “โสม” เป็นสารสกัดธรรมชาติที่ศักดิ์สิทธิ์ มหัศจรรย์ มีสรรพคุณมากมาย เพราะถ้าย้อนประวัติศาสตร์กลับไปศาสตร์ทางการแพทย์ของจีนนั้นได้เริ่มนำโสมมาเป็นส่วนผสมหลักเพื่อปรุงยาบำรุง หรือรักษาโรคให้แก่จักรพรรดิและเหล่าราชวงศ์จวบจนมาถึงปัจจุบันก็ยังคงนิยมและเป็นที่แพร่หลายไปทั่วโลก
โสมมีฤทธิ์เป็นยาระบายอ่อนๆ ช่วยให้ร่างกายขับสารพิษต่างๆ ออกไปเร็วขึ้น ช่วยลดไขมันแอลดีแอล (คลอเลสเตอรอลชนิดไม่ดี) ช่วยกระตุ้นการไหลเวียนโลหิต บรรเทาอาการไม่สบายในช่วงวัยทองโดยการเพิ่มระดับฮอร์โมนเอสโทรเจน (โสมเป็นแหล่งของไฟโตเอสโทรเจนชั้นเยี่ยม) ยับยั้งการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็ง ปรับความดันเลือดให้เป็นปกติ และช่วยรักษาอาการหวัดมีการนำมาใช้เป็นยาปลูกกำหนัดมาเป็นเวลาหลายร้อยปี
ชนิดของโสม มักจะแบ่งตามแหล่งกำเนิดของโสมได้แก่
โสมเอเชีย (Asian ginseng) หรือเรียกง่ายๆ ว่าโสมตะวันออก โสมจีน โสมเกาหลี ซึ่งเป็นโสมที่มีความนิยมมากที่สุดและมีการศึกษาผลการวิจัยจำนวนมาก โสมอเมริกา (American ginseng) และ โสมไซบีเรีย (Eleutherococcus senticosus) ไม่จัดเป็นโสมแท้ แต่ก็มีประโยชน์ต่อสุขภาพเช่นเดียวกัน
คุณค่าของโสม
- เพิ่มสมรรถภาพของร่างกาย : ด้วยคุณสมบัติที่ต่อต้านความเมื่อยล้า (Antiflatigue effect) ทำให้ร่างกายมีการปลดปล่อยพลังงานอย่างมีประสิทธิภาพ ขณะทำงานหรือออกกำลังกาย จึงช่วยเพิ่มพลังการทำงานของร่างกาย ส่งผลให้ร่างกายเหน็ดเหนื่อยช้าลง มีความสามารถในการทำงานมากยิ่งขึ้น อดทนต่อการทำงานได้ดีขึ้น
- เพิ่มความสดชื่น : สารสกัดจากโสมมีผลต่อระบบประสาทส่วนกลาง โดยออกฤทธิ์กระตุ้นให้ประสาทตื่นตัวและระงับระบบประสาท จึงทำให้เกิดการตื่นตัว ร่างกายจึงรู้สึกกระปรี้กระเปร่า และระงับผ่อนคลายประสาท ทำให้ไม่อ่อนเพลีย สมองปลอดโปร่ง ทั้งนี้การออกฤทธิ์จะขึ้นกับสภาพและความต้องการของร่างกาย
- เพิ่มการไหลเวียนโลหิต : โดยมีฤทธิ์ในการขยายหลอดเลือด ทำให้เลือดไหลเวียนได้ดีทั่วร่างกาย เชื่อกันว่าสามารถช่วยฟื้นฟูสมรรถภาพทางเพศได้เช่นกัน
- เสริมสร้างภูมิคุ้มกันของร่างกาย : กระตุ้นการสร้างเม็ดเลือดแดง ป้องกันโรคโลหิตจาง และเพิ่มเม็ดเลือดขาว เพื่อกำจัดสิ่งแปลกปลอมและต่อต้านเชื้อโรค
- ฟื้นฟูสมรรถภาพของผู้ป่วย : สารสกัดจากโสมสามารถต่อต้านความเครียดได้ดี จึงส่งผลให้สุขภาพโดยรวมดีขึ้น ผู้ป่วยฟื้นตัวหายเป็นปกติได้เร็วขึ้น
- ลดความเครียด : ด้วยคุณสมบัติต่อต้านความเครียด (Antistress effect) จึงปรับสภาพร่างกายและจิตใจให้ทนต่อความกดดันจากภายนอก โดยโสมมีฤทธิ์กระตุ้นฮอร์โมน ATCH จากต่อมใต้สมองให้เร่งกระบวนการเผาผลาญอาหารต่างๆ เพื่อปลดปล่อยพลังงานออกมาต่อต้านความเครียดได้และลดความวิตกกังวล
- ส่งผลต่อความดันโลหิต : ด้วยฤทธิ์ของการปรับสภาพสมดุลของร่างกายและฤทธิ์ขยายหลอดเลือดของโสม จึงช่วยปรับลดความดันโลหิตให้กลับเข้าสู่ภาวะปกติได้ และป้องกันการเกิดโรคหัวใจ
- ลดระดับน้ำตาลในเลือดในผู้ป่วยเบาหวาน : โสมกระตุ้นให้ตับอ่อนหลั่งอินซูลินออกมาเพื่อควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ดีขึ้น
- ชะลอความแก่ชรา : โสมมีฤทธิ์เป็นสารต้านอนุมูลอิสระ ซึ่งคอยทำลายอนุมูลอิสระที่เกิดจากกระบวนการเผาผลาญของร่างกาย ช่วยให้เนื้อเยื่อต่างๆ เสื่อมสภาพช้าลง และยังคงสภาพความสดใส เยาว์วัยได้นานขึ้น
- ปรับความสมดุลของฮอร์โมนเพศ : ในโสมนั้นมีสารที่มีโครงสร้างคล้ายฮอร์โมนเพศชายที่เรียกว่า ไฟโตแอนโดรเจน จึงช่วยปรับความสมดุลของฮอร์โมนเพศชายสำหรับผู้ชาย และนอกจากนี้โสมยังมีฤทธิ์เพิ่มระดับฮอร์โมนเอสโตรเจน จึงสามารถป้องกันและบรรเทาอาการของหญิงวัยทองได้